آیا چیزی به اسم سیاره بهتر از زمین می‌تواند وجود داشته باشد؟ ما انسان‌ها و تمامی موجودات زنده ساکن این سیاره روی زمین به دنیا آمده، رشد کرده‌ایم و در طول 3.5 میلیارد سال تکامل حیات زمینی، دقیقا متناسب با شرایط موجود خود را روی این جرم آسمانی تطابق داده‌ایم. با این تفاسیر دانشمندان به تازگی لیستی را از سیاره‌هایی مناسب‌تر از زمین منتشر کرده‌اند.

وقتی صحبت از بهترین مکان برای زندگی به میان می‌آید، تقریبا تمامی موجودات زنده دارای عقل و شعور زمین را انتخاب می‌کنند؛ در حال حاضر این جرم آسمانی تنها میزبان شناخته شده حیات در کل کیهان بوده و موجودات زنده نه تنها روی آن شکل گرفته‌اند، بلکه در چند میلیارد سال گذشته هم به زندگی خود ادامه داده‌اند.

این در حالی بود که یک تحقیق جدید، 24 سیاره خارج از منظومه شمسی را فهرست کرده که احتمالا شرایط زندگی بهتری نسبت به زمین دارند؛ سرپرست این پژوهش، محقق دیرک شولز (Dirk Schulze) از دانشگاه ایالتی واشینگتن آمریکا، می‌گوید که برخی سیاره‌های فراخورشیدی به دور ستاره‌هایی در گردش هستند که از خورشید ما شرایط مناسب‌تری را فراهم می‌کنند.

به دنبال سیاره بهتر از زمین

سیاره فراخورشیدی به هر جرم آسمانی خارج از منظومه شمسی اطلاق می‌شود که مشخصات سیاره بودن را داشته و در عین حال، شرایطی نسبتا مشابه زمین دارد. در تحقیق تیم شولز سیاره بهتر از زمین با نام «ابر زیست پذیر» (superhabitable) مشخص شده‌اند و به صورت کلی می‌توان گفت که یک سیاره ابر زیست پذیر کمی از زمین بزرگ‌تر، گرم‌تر، مرطوب‌تر و مسن‌تر است.

محققان دانشگاه واشینگتن می‌گویند که این سیاره‌ها توانایی بهتری برای میزبانی حیات دارند چرا که دوره گردش آن‌ها در اطراف ستاره‌های میزبان کوتاه‌تر بوده و عمر این ستاره‌ها هم بیشتر از خورشید است. حیات در چنین شرایطی بهتر تکامل پیدا می‌کند و در مدت زمان بیشتری هم روی سیاره بهتر از زمین باقی می‌ماند. با این وجود جالب‌ترین نکته در مورد تحقیق اخیر این بوده که تمامی 24 سیاره فهرست شده در فاصله‌ای کمتر از 100 سال نوری از زمین قرار گرفته‌اند.

یکی از مهم‌ترین اهداف تیم شولز در پژوهش اخیر پیدا کردن بهترین سیاره‌ها برای آنالیز و بررسی است؛ به زودی آژانس فضایی آمریکا تلسکوپ فضایی فوق پیشرفته جیمز وب (James Webb Space Telescope) را به آسمان می‌فرستد و محققانی مانند شولز هم قصد دارند تا لیستی از بهترین مکان‌ها برای رصد را در فهرست انتظار جیمز وب قرار دهند.

بقای نسل بشر در کیهان

شولز می‌گوید که نسل بعدی تجهیزات رصد فضایی از جمله تلسکوپ جیمز وب بحث اکتشافات کیهانی را به سطح جدیدی می‌برند و بسیار مهم است که در کمترین زمان ممکن، جالب‌توجه‌ترین اهداف برای بررسی توسط این تجهیزات را مشخص کنید.

محققان قصد دارند تا اهدافی را انتخاب کنند که شامل مناسب‌ترین شرایط برای میزبانی از حیات هستند؛ از طرف دیگر محققان هشدار می‌دهند که نباید در تلاش برای یافتن یک جرم آسمانی شبیه به زمین، از احتمال کشف سیاره بهتر از زمین غافل شویم. سیاره‌ای که شرایطی مناسب‌تر از محل زندگی کنونی ما دارد و حتی شاید موجودات فضایی همین حالا هم روی آن مشغول زندگی و تکامل هستند.

در میان بهترین ستاره‌های ممکن برای میزبانی یک سیاره بهتر از زمین می‌توان به ستاره‌های نوع K اشاره کرد که عمر مفیدی بین 20 تا 70 میلیارد سال دارند. چنین اجرامی در دسته کوتوله‌ها قرار می‌گیرند و به نسبت خورشید، خنک‌تر، کم‌جنب و جوش‌تر، کوچک‌تر و کم‌نورتر هستند. به علاوه برخورداری از طول عمر بالا به سیاره‌های اطراف این ستاره‌ها فرصت می‌دهد تا در مدت زمان طولانی‌تری به دور میزبان خود گردش کرده و به وضعیت تکامل‌یافته‌تری برسند.

این در حالی بوده که عمر ستاره منظومه شمسی بسیار کمتر از عمر ستاره‌های نوع K بوده و پیش‌بینی شده که تا چند میلیارد سال دیگر خورشید با رسیدن به مراحل انتهایی عمر خود، امکان زندگی روی زمین را از بین می‌برد. این موضوع بشر را در شرایطی قرار می‌دهد تا بهترین تلاش خود را برای یافتن خانه‌ای دیگر به کار بگیرد و همان‌طور که از عمر خورشید پیداست، ما تنها چند میلیارد سال برای رسیدن به چنین هدفی وقت خواهیم داشت.